Methodiek: De Incidentmethode Intervisie

De Incidentmethode Intervisie is een veelgebruikte intervisie methodiek, die op veel intervisie casuïstiek kan worden ingezet. De Incidentmethode Intervisie is laagdrempelig en geeft een duidelijke structuur aan de intervisie bijeenkomst.

Wat is de Incidentmethode Intervisie?

De Incidentmethode Intervisie is een gestructureerde werkwijze om de door intervisieleden ingebrachte casuïstiek te bespreken, en is geschikt voor een breed palet aan intervisievragen. De Incidentmethode bestaat uit 6 duidelijk beschreven stappen, die garant staan voor een leerzame intercollegiale consultatie.
Intervisie is bedoeld om te leren met en van collega’s. Doordat ingebrachte casuïstiek enerzijds uit eigen werkpraktijk wordt herkend door de intervisiegenoten, en anderzijds wordt bekeken vanuit verschillende referentiekaders en praktijkervaringen, is het leerrendement tijdens de Incidentmethode Intervisie groot.
Hieronder worden de stappen van de Intervisie Incidentmethode beschreven. Aan het eind van deze e-learning vind je een Intervisie Incidentmethode schema, dat je als draaiboek kunt gebruiken tijdens de intervisie bijeenkomst.

Incidentmethode Intervisie Stap 1: Inventariseren en de keuze van het incident
De eerste stap in de Incidentmethode Intervisie is in feite de start van de intervisiebijeenkomst, en bestaat uit de volgende deelstappen:

• Alle intervisieleden brengen een lastige praktijk situatie in. Neem een gebeurtenis waarvan je niet goed wist hoe te reageren of waarin je achteraf niet gelukkig was met je reactie. De situatie dient echt gebeurd te zijn en de inbrenger moet hier nog een leervraag in hebben.
• Eenieder geeft een korte schets van de gebeurtenis tot het kritische moment, d.w.z. zonder te vertellen hoe je zelf handelde of hoe het afliep.
• Als een ieder een situatie heeft ingebracht wordt er een keuze gemaakt, de situatie met de meeste stemmen wordt als eerste behandelend.
• Het is aan te raden om een procesbegeleider te benoemen.

Incidentmethode Intervisie Stap 2: Toelichting vraag en incident
De inbrenger van de te bespreken casuïstiek licht de probleemsituatie toe tot het kritische moment, en benoemt wat precies zijn vraag/probleem is waar hij hulp bij zoekt bij zijn intervisiegenoten.
Aandachtspunten bij stap 2 van de Incidentmethode Intervisie:

• Zorg ervoor dat duidelijk is of de vraag van de inbrenger gericht is op de bovenstroom (eigen gedrag en het effect van eigen gedrag om anderen in de omgeving) of op de onderstroom (eigen mentale overtuigingen, gevoelens, fysieke spanningen en/of zingeving). Je kunt hierbij gebruik maken van het Stermodel van de zes ontwikkelingsniveaus.
• Na deze stap van de Intervisie Incidentmethode kun je er ook voor kiezen om verder te gaan met een andere intervisie methodiek.

Incidentmethode Intervisie Stap 3: Informatieronde
Tijdens stap 3 van de Intervisie Incidentmethode stellen de overige intervisieleden vragen ter verduidelijking over het ingebrachte incident. De inbrenger geeft kort en duidelijk antwoord.
Aandachtspunten bij deze stap van de Incidentmethode Intervisie:

• Pas op: het aandragen van oplossingen is in deze stap streng verboden!

Evenals suggestieve vragen, die doorgaans over mogelijke oplossingen gaan.

• Wees bewust van de bovenstroom en de onderstroom van een vraag.
• Wanneer de vraag van de inbrenger gericht is op de bovenstroom, gaan dan niet ‘hobby-en’ met vragen op de onderstroom.
• Wanneer de inbrenger juist wil onderzoeken wat hem op de onderstroom belemmert in zijn functioneren, stel dan vooral vragen op de onderstroom en pas op voor snel willen ‘oplossen’ op de bovenstroom.
• De toegevoegde waarde en leeropbrengst van deze stap van de Incidentmethode wordt vaak over het hoofd gezien. De vragen uit de intervisiegroep zetten de inbrenger doorgaans al op een andere manier aan het denken over zijn eigen inbreng in de praktijkcasus. Een enkele keer kan dit zelfs zoveel opleveren, dat de volgende stappen in de Intervisie Incidentmethode niet meer nodig zijn.

Door de vragen heeft de inbrenger dan zijn eigen antwoord al gevonden!

Intervisiebegeleider worden?

Geef een boost aan je professionaliteit!

In de training Intervisiebegeleider ontwikkel je je begeleidersvaardigheden en leer je diverse intervisiemethodieken.

Info Training Intervisiebegeleider

Incidentmethode Intervisie Stap 4: Diagnose van de situatie
Elk intervisielid geeft zijn diagnose van de probleemsituatie:

• Wat is er aan de hand?
• Wat is de kern van het probleem?

De inbrenger luistert. Er worden geen vragen meer gesteld.

Aandachtspunten voor stap 4 in de Incidentmethode Intervisie:

• Zorg ervoor dat de intervisieleden hun diagnose kort en krachtig vertellen, zonder uitgebreide toelichting en zonder de eigen visie af te zwakken.
• De toegevoegde waarde en leeropbrengst voor de inbrenger zit hem erin dat iedereen open en eerlijk zijn visie op de ingebrachte situatie geeft. Dit verruimt het blikveld van de inbrenger.

Incidentmethode Intervisie Stap 5: Oplossingen
Ieder intervisielid benoemt hoe hij het ingebrachte probleem / vraag zou oplossen of aanpakken. Hier wordt geen commentaar opgeleverd, of over in discussie gegaan.

Incidentmethode Intervisie Stap 6: Keuze van de inbrenger
De inbrenger geeft aan hoe hij een volgende keer met een dergelijke situatie omgaat. Dit kan een van de genoemde oplossingen zijn, of een combinatie zijn van de genoemde oplossingen.

Afronding Intervisie met Incidentmethode

De dilemma’s, casuïstiek en intervisievraag van een persoon is doorgaans voor veel intervisieleden herkenbaar. Daarom is het aan te raden om na de individuele afronding van de Intervisie Incidentmethode, te evalueren wat deze intervisie de andere intervisieleden heeft opgeleverd aan inzichten en acties naar de praktijk.

Intervisie Incidentmethode Schema

Tijdens de intervisie bijeenkomst biedt het Intervisie Incidentmethode Schema een duidelijke houvast in de procedure. Gestructureerd werken tijdens de intervisie vraagt om discipline die zich uitbetaald in een groot leerrendement voor de inbrenger én de andere intervisieleden.

De Intervisie Incidentmethode combineren met andere intervisiemethodieken

Je kunt de incidentmethode heel goed combineren met andere intervisiemethodieken. Hierdoor maak je de ‘standaard intervisiemethodiek’ afwisselender, speelser of bijvoorbeeld pittiger.

Intervisie Roddelmethode
Je kunt de diagnose van de situatie tijdens de Intervisie Incidentmethode vervangen door de het roddelen van de Intervisie Roddelmethode. Schematisch ziet de timing en opbouw er dan als volgt uit:

Intervisie Clinic Methode
De Intervisie Clinic Methode kan vanaf stap 5 worden geïntegreerd in de Incidentmethode Intervisie. In plaats van oplossingen aandragen, worden de oplossingen dan gedemonstreerd. De andere intervisieleden spelen om de beurt de inbrenger en laten alternatief verbaal en/of non-verbaal gedrag zien. De inbrenger speelt zijn gesprekspartner en ervaart het effect van de verschillende alternatieven.

Denkhoeden van de Bono
Je kunt het vragen stellen tijdens de informatieronde van de Incidentmethode Intervisie verbreden met de Intervisie Werkvormen Denkhoeden van de Bono. De zes denkhoeden van de Bono zorgen voor verschillende type vragen. Door de zes denkhoeden te verdelen over de verschillende intervisieleden breng je tevens een speels element in binnen de Intervisie Methode Roddelen.

Ontwikkelingspunt voor jou als intervisiebegeleider

Oefen jezelf om de procedure van de Intervisie Incidentmethode te bewaken. Evalueer wat deze aanpak heeft opgeleverd in intercollegiaal leren met en van elkaar.

Meer leren?
Wil je leren hoe je de Intervisie Incidentmethode effectief begeleidt vanuit de juiste rolinvulling als intervisiebegeleider?
Dan kun je bij Blankestijn & Partners terecht in de opleiding:

• Training Intervisiebegeleider met Ziel en Zakelijkheid

Meer tools voor intervisiebegeleiders

• Toolbox voor Intervisiebegeleiders, trainers, coaches en teamcoaches
• Overzicht van alle Intervisiemethodieken
• Overzicht van alle Coachingsmethodieken
• Overzicht Groepsdynamica

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte van de nieuwste blogs, tips en e-learnings voor intervisors, coaches, trainers en teamcoaches.