Rationele Effectiviteit Training in Loopbaancoaching

De coachingsmethode Rationele Effectiviteit Training (RET) kun je in loopbaancoaching inzetten wanneer gedachten en overtuigingen de loopbaanontwikkeling belemmeren. Zo kan de Rationele Effectiviteit Training in loopbaancoaching worden ingezet bij overtuigingen over eigen kansen op de arbeidsmarkt, irrationele gedachten over eigen talenten en kwaliteiten, angst voor afwijzing tijdens sollicitatieproces.

Wat is Rationele Effectiviteit Training?

Rationele Effectiviteit Training (RET) gaat uit van de overtuiging dat je gedachten over een gebeurtenis grote impact hebben op je gevoelens ten aanzien van die gebeurtenis, en het gedrag dat je vervolgens inzet. Zo kunnen persoon X en persoon Y verschillende gedachten hebben over dezelfde gebeurtenis, en zich daardoor anders voelen en gedragen. Bijvoorbeeld: Persoon X en persoon Y hebben beide een sollicitatiegesprek gehad voor dezelfde functie in dezelfde organisatie. Persoon X denkt ‘Wat een leuke ervaring was dat, dat smaakt naar meer.’ en gaat opgewekt aan de slag met een nieuwe sollicitatiebrief. Persoon Y denkt ‘Zie je wel, het wordt helemaal niets met mijn loopbaan.’, voelt zich moe en terneergeslagen en stelt zijn volgende loopbaan-actie eindeloos uit.

De RET geeft dit schematisch weer in een ABC:

A = Activating event
De gebeurtenis, het gedrag van mensen in de omgeving.

B = Believe
De gedachte of overtuiging naar aanleiding van de gebeurtenis (A). Deze kan de kandidaat stimuleren of belemmeren om zijn loopbaanambities te verkennen en realiseren.

C = Consequence
Het gevoel en/of het gedrag van de kandidaat naar aanleiding van de gedachte of overtuiging (B).

Rationele Effectiviteit Training inzetten in loopbaancoaching

Je kunt Rationele Effectiviteit Training in loopbaancoaching inzetten op diverse thema’s, zoals

• De kandidaat is heel perfectionistisch en bang om fouten te maken. Hierdoor blijft hij een loopbaan-actie eindeloos voorbereiden, zonder in beweging te komen.

Tijdens de loopbaancoaching nodig je de kandidaat uit om met de RET zijn perfectionisme te onderzoeken. Binnen de Rationele Effectiviteit Training heet dit gedachtenpatroon de ‘fanatieke perfectionist’.

• De kandidaat vindt dat zijn manager hem beter behoort te ondersteunen in zijn loopbaanambities. Hij is in boos en moppert op zijn manager, waardoor hij niet proactief in actie komt.

Deze kandidaat valt met zijn irrationele gedachten onder het RET-type ‘de eiser aan de wereld’, welke tijdens de loopbaancoaching met de stappen van de Rationele Effectiviteit Training onderzocht kan worden.

De stappen van Rationele Effectiviteit Training in een loopbaancoaching bijeenkomst

Wanneer je de Rationele Effectiviteit Training inzet binnen loopbaancoaching doorloop je de volgende stappen:

A.        De gebeurtenis
C1.       Huidige gevoelens en gedrag
B1.       Irrationele gedachten
C2.       Gewenste gevoelens en gedrag
B2.       Rationele gedachte

Stap A Rationele Effectiviteit Training: De gebeurtenis
Breng de gebeurtenis of situatie waarin de kandidaat niet effectief handelde in kaart. Vraag heel concreet wat er is gebeurd en welk waarneembare gedrag de ander(en) inzetten.
De kandidaat zal hier gemakkelijk zijn interpretaties en oordelen over de ander vertellen. Vraag voortdurend door op welke waarnemingen de interpretaties en oordelen zijn gebaseerd.

Stap C1 Rationele Effectiviteit Training: Huidige gevoelens en gedrag
Vanuit de volgorde in het alfabet verbaast het je waarschijnlijk dat de volgende stap in de Rationele Effectiviteit Training niet het onderzoeken van de B is, maar het benoemen van de C. De reden hiervoor is dat veel mensen zich niet bewust zijn van hun gedachten, en ervan uitgaan dat hun gevoelens en gedrag ‘worden veroorzaakt door het gedrag van de ander’.
Om de gevoelens van de kandidaat te verwoorden, kun je gebruik maken van de 4 B’s: boos, bang, blij en bedroefd. Dit zijn 4 hoofdcategorieën in emoties.
Bij het gedrag is het niet als bij stap A van het RET-ABC van belang om door te vragen op het concrete gedrag van de kandidaat. Verhalen, uitleg en analyses zijn hierbij niet helpend.

Stap B1 Rationele Effectiviteit Training: Irrationele gedachten
Leg de kandidaat uit dat, in de filosofie van de Rationele Effectiviteit Training, zijn gevoelens en gedrag (C in het RET-ABC) worden veroorzaakt door de gedachten die hij heeft over de gebeurtenis en het gedrag van anderen (de A in het RET-ABC).
Help de kandidaat om deze gedachten te verkennen, en kies de irrationele gedachte die het ineffectieve gedrag het meest veroorzaakt. Formuleer deze gedachte in 1 kernachtige zin, die de kandidaat bewust of onbewust vaak tegen zichzelf zegt.

Word Noloc erkend Loopbaancoach

En ook coach op Europees erkend Practitioner niveau

In onze Noloc erkende Post-HBO Loopbaancoach Opleiding leer je loopbaanontwikkeling begeleiden op de bovenstroom en de onderstroom en leer je coachen op Europees erkend Practitioner niveau.

Bekijk de Post-HBO Loopbaancoach Opleiding

Stap C2 Rationele Effectiviteit Training: Gewenste gevoelens en gedrag
Laat de kandidaat bepalen welk gedrag hij zou willen inzetten in reactie op de gebeurtenis. Wees duidelijk dat het buiten zijn invloed ligt om de gebeurtenis of het gedrag van anderen te veranderen.
Onderzoek ook hoe de kandidaat zich dan zou willen voelen. Zo ontstaat een duidelijk beeld van de gewenste situatie.

Stap B2 Rationele Effectiviteit Training: Rationele gedachte
In deze stap van de Rationele Effectiviteit Training ga je de irrationele gedachte ‘uitdagen’. Uitdagen houdt binnen de RET in dat je de kandidaat uitdaagt om in te gaan zien waar het irrationele van zijn gedachte zit. Bij irrationele gedachten is sprake van een overdrijving, niet realistisch perspectief, of gedachten die niet stroken met de feiten in de praktijk.

De RET onderscheidt hierbij 3 type vragen:

• Doelmatigheidsvragen
• Filosofische vragen
• Vragen naar de feiten

Van onderstroom naar bovenstroom in loopbaancoaching

De Rationele Effectiviteit Training is een coachingsmethodiek op de onderstroom. Om het inzetten van de rationele gedachte handen en voeten te geven, is een mogelijk vervolg op deze coachingsmethodiek het doen van een rollenspel. Het rollenspel is een coachingsmethodiek op de bovenstroom.
Tijdens het rollenspel kan de rationele gedachte als hulpbron worden gebruikt om effectiever gedrag in te zetten. Bekijk ter inspiratie het rollenspel sollicitatie.

Ontwikkelingspunt voor de loopbaancoach

Welke irrationele gedachte vermindert jouw impact als loopbaancoach? Welke rationele gedachte zou je helpen om je impact te vergroten?

Meer leren?
Wil je leren hoe je Rationele Effectiviteit Training (RET) en andere coachingsmethodieken professioneel inzet binnen loopbaancoaching? Dan kun je bij Blankestijn & Partners terecht in de opleiding

• Post-HBO Opleiding Loopbaancoaching met Ziel en Zakelijkheid
  Vakopleiding tot professioneel loopbaancoach waarin je leert werken op de boven- en onderstroom van loopbaanvragen. Noloc en NOBCO erkend, je wordt Loopbaancoach én Coach!
• Post-HBO Coach Opleiding: Coachen met Ziel en Zakelijkheid
  Opleiding tot professioneel coach op boven- en onderstroom van persoonlijke ontwikkeling. NOBCO – EMCC erkend op EQA Practitioner niveau.
• Vervolg Opleiding Systemisch Loopbaancoach
  Vervolg opleiding voor coaches en loopbaancoaches waarin we systemisch werken verbinden met bestaande loopbaankaders en loopbaancoaching methodieken. Verdiep je persoonlijke en professionele impact als loopbaancoach.

Kom kennismaken met onze visie en werkwijze in de gratis introductie workshop Coachen en met het Stermodel.

Meer tools voor coaches, trainers en teamcoaches

• Toolbox voor coaches, trainers en teamcoaches
• Overzicht van alle Loopbaancoaching
• Overzicht Werkvormen Coaching
• Overzicht Coaching Methodieken
• Overzicht Persoonlijke Ontwikkeling Coaches

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte van de nieuwste blogs, tips en e-learnings voor coaches, trainers en teamcoaches.